In een deelsessie maak je kennis met een concreet project en krijg je inzicht in financiering, samenwerkingspartners en de kansen voor opschaling/herhaalbaarheid. Of je leert werken met een instrument of aanpak om effectiever aan de slag te gaan met je eigen opgave.
(1) Buurtknoop: Zorg Welzijn MKB en mogelijkheden voor een duurzame financiering
Buurtknoop draagt bij aan krachtige wijken. Buurtconciërges bezorgen medicijnen, hulpmiddelen, maaltijden en boodschappen in nauwe samenwerking met lokale MKB-bedrijven. Ook leveren ze lichte zorg en ondersteuning op verzoek van zorgprofessionals uit de wijk. Christina Lintsen, projectleider van Buurtknoop vertelt hoe door dit frequente bezoek aan bewoners een vertrouwensband ontstaat en zorgbehoefte vermindert. De buurtknoop-app brengt de impact en kostenbesparing van het concept in beeld en draagt bij aan de duurzame financiering.
(2) De Fruinlaan als kloppend hart in een zorgzame buurt
Op de begane grond van een 55+ flat in Eindhoven bevindt zich een ontmoetingsruimte, die wel toe is aan een revival in alle opzichten. Hoe zorg je dat de ontmoetingsruimte voorziet in de behoefte van bewoners en wijkbewoners? Hoe krijg je een reële businesscase? Wat is de rol van sociale ondernemer om te komen tot een uitnodigend programma? Hoe faciliteert de ruimte ontmoetingen? Hoe geef je bewoners een stem zodat zij zeggenschap hebben over hetgeen er gebeurt?
Frank Zewald en Elize Roukens van INBO, Angelique Bellemakers, stadsgezant gemeente Eindhoven en Nancy van Loon van woningcorporatie Woonbedrijf begeleiden deze sessie.
(3) Dementievriendelijk wonen
Hoe ziet een dementievriendelijke woning en woonomgeving eruit? Woonzorg Nederland, Alzheimer Nederland en KAW hebben de toolkit Dementievriendelijk wonen vernieuwd. De toolkit geeft handvatten voor drie doelgroepen: (commerciële) ontwikkelaars, complexbeheerders en huurders. Anne de Boer van Alzheimer Nederland en Willemijn Souren van Woonzorg Nederland vertellen je meer.
(4) Een duurzaam model voor Gemengd Wonen (VOL)
Hoe bouw je een community met bewoners en alle partijen die betrokken zijn bij gemengd wonen projecten? Adviseurs Diana Nieuwold en Cornel Vader ontwikkelden in samenwerking met Marije Zijlstra en Lilian Petter van de gemeente Nieuwegein een model voor een duurzame community aanpak en een zachte landing in de wijk voor kwetsbare groepen. Het model geeft een helder kader voor betrokken partijen en tips voor een invulling op maat, omdat elke situatie vaak net weer anders is.
(5) Gemeenschapszin in diverse culturen
Gemeenschapszin is in vele culturen een vanzelfsprekendheid die in de opvoeding is meegegeven. De bron ligt al bij het omzien naar elkaar binnen de familie, die vaak vele malen groter is dan in Nederland gebruikelijk. In Nederland leven in meer dan 40 gemeenten Molukse gemeenschappen die vanaf de jaren 50 niet anders hebben gedaan dan voor elkaar zorgen in de wijk Vraag in deze tijd is: hoe kan deze manier van omzien naar elkaar blijven bestaan? Meno Tomatala vertelt hierover samen met Jeanny Vreeswijk-Manusiwa van SOMNL.
(6) Handreiking ontmoetingsruimten
Houd jij je binnen jouw organisatie bezig met ontmoetingsruimtes? Heb je vragen zoals: hoe betrek ik huurders/bewoners bij de huiskamer, hoe regel ik het beheer, hoe kan ik beter samenwerken met gemeente en welzijnswerk, etc? Kom dan naar deze deelsessie. Een 30-tal corporaties heeft met Aedes gewerkt aan een handreiking met allerlei tools en tips. Deze proberen we samen met jullie uit tijdens een interactieve sessie. We presenteren een 5-tal typologieën waarop we allerlei vraagstukken loslaten. Doe je mee? Nora van de Water, Sefa Eser van Aedes, Willeke Peeters van Talis en Amanda de Ruiter van Rijswijk Wonen presenteren....
(7) Hoe behoud je omzien naar elkaar in (en buiten) de wijk? (VOL)
Stichting Asha is een vrijwilligersorganisatie van Surinaamse Hindostanen in de gemeente Utrecht en bestaat al 27 jaar. De vrijwilligers van deze stichting nemen deel aan verschillende activiteiten in de stad. Ook zij kijken om naar elkaar. Vanuit verschillende buurten in de stad komen ouderen naar buurtcentrum Oase om aan activiteiten van de stichting deel te nemen. Er zijn diverse ontmoetingsprojecten. Hoe behoud je netwerk dat ervoor zorgt dat zorgen in de wijk blijft bestaan? Radj Ramcharan neemt je mee aan de hand van zijn ervaringen en Jeanny Vreeswijk-Manusiwa van SOMNL leidt het gesprek met jullie.
(8) Hof van Jacob: wonen, zorgen en ontmoeten
Hof van Jacob in Haarlem wordt een plek waar wonen en zorg voorhanden is, maar waar ouderen ook onderdeel van de maatschappij blijven uitmaken. Door functies te mengen en verschillende organisaties te betrekken, worden de voorwaarden geschapen om naar elkaar om te kijken en een levendige wijk voor mensen met en zonder zorgvraag te creëren. Naast de fysieke voorwaarden voor een levendige wijk wordt momenteel gewerkt aan het bouwen van de ‘community’ rondom Hof van Jacob. Bart Bram Spruit van Sint Jacob en Michiel Wijnen van Zenzo vertellen je meer.
(9) Hof van Leeuwesteyn Utrecht
In 2024 is Hof van Leeuwesteyn opgeleverd. Het complex bestaat uit 17 ruime gezinswoningen, 94 appartementen voor fitte 55-plussers en appartementen voor senioren die zorg nodig hebben. Bewoners, gezinnen en de ouderen vormen een community met elkaar en kijken naar elkaar om. Anemoon van Dijk, manager wonen bij corporatie Woonin maakt je deelgenoot van de eerste ervaringen.
(10) In gesprek over zorgzame initiatieven, gesprek 1
Dagvoorzitter Oscar Kocken gaat in gesprek met twee initiatiefnemers die werken aan meer zorgzaamheid tussen buren en buurtgenoten. Hoe doen zij dat? Welke tips hebben ze? Oscar wil het naadje van de kous weten. Tijdens het gesprek worden opnamen gemaakt voor een podcast. Oscar gaat in gesprek met:
• Corinda van Tilborg was de laatste jaren actief in Deventer en sinds kort in Raalte. Ze werkte namens Samen voor Sallandse Zorg en Salland United in Woonzorgcentrum Humanitas Deventer, waar ze verschillende voorzorgcirkels opzette in de wijken Keizerslanden, Colmschate en Borgele/Platvoet. Met een achtergrond in het theater geeft ze haar eigen twist aan het verbinden van buren, jong en oud.
• Kitty Hesen bouwt graag aan zorgzame buurten en zorgzame woongemeenschappen. Vanuit KilimanjaroWonen ondersteunde ze talloze CPO projecten voor wonen voor ‘gevorderden’. Ook stond ze aan de wieg van de Zorgsamen Buurten in Eindhoven. Zelf woont ze sinds een aantal jaar ook in een woongemeenschap in ’s Hertogenbosch.
(11) In gesprek over zorgzame initiatieven, gesprek 2
Dagvoorzitter Oscar Kocken gaat in gesprek met twee initiatiefnemers die werken aan meer zorgzaamheid tussen buren en buurtgenoten. Hoe doen zij dat? Welke tips hebben ze? Oscar wil het naadje van de kous weten. Tijdens het gesprek worden opnamen gemaakt voor een podcast. Oscar gaat in gesprek met:
• Leo Schrader is voorzitter van de Osdorperhof in Amsterdam. Samen met zijn vrouw heeft hij het initiatief genomen om van de Osdorperhof een Lang Leve Thuisflat te maken. De Osdorperhof is een appartementencomplex met 184 woningen. De gemiddelde leeftijd van de bewoners is 87 jaar. Veel bewoners in het complex krijgen zorg maar die wordt versnipperd aangeboden. Dat moet toch beter kunnen dachten Ans en Leo. Geïnspireerd door de Thuisplusflats in Rotterdam begonnen ze aan hun zoektocht om iets dergelijks in hun appartementencomplex te realiseren.
• Margrieta Haan is actief in Het Lokaal in Houten. Het is een ontmoetingsruimte voor de buurt, gerund voor en door bewoners. Boven de huiskamer zijn twee eenpersoons woonstudio’s voor mensen uit Houten die tijdelijk woonruimte nodig hebben. Het Lokaal is een bewonersinitiatief en onderdeel van een nieuwbouwproject van 20 levensloopbestendige woningen voor meerdere generaties op een voormalige schoollocatie. Margrieta woont zelf in het hofje maar ziet veel voordelen in een ontmoetingsruimte die niet alleen voor de bewoners van het hofje is.
(12) Kloosterkwartier Veghel: buurt van verbinding
Het Kloosterkwartier in Veghel is een unieke woonomgeving waar saamhorigheid en omkijken naar elkaar centraal staan. Hier ontmoeten jong en oud, met en zonder zorgvraag, elkaar. Het erfgoed is herbestemd tot maatschappelijk hart van Veghel. Buurtverbinders stimuleren ontmoeting en zorgen voor verbinding tussen de (buurt)bewoners. Stijn van Kreij van Butterfly Effect en Coen Hendriks van Zenzo Maatschappelijk Vastgoed delen tijdens deze sessie hun praktijkervaring; wat zijn de ingrediënten voor het creëren van een buurt in verbinding?
(13) LaefHoês America; hart van een groeiende zorgzame gemeenschap
Het dorp Horst-America (2.300 inwoners) bouwde zelf een verzamelplek voor professionele zorg: ’t LaefHoês. Het is tevens een ontmoetingsplek voor inwoners met een ruilbieb, repair café, dorpskeuken en kloostertuin. Een volgende stap was de oprichting van de Vitaliteitscoöperatie America Left (America Leeft). Daarin werken de coördinerend wijkverpleegkundige en de dorpsondersteuners nauw samen. Zij kijken naar het informele en formele netwerk bij een vraag van een inwoner en zorgen voor het juiste. Het dorp werkt ondertussen verder aan andere bouwstenen van een zorgzame gemeenschap. Ben van Essen voorzitter van het LaefHoês, voorzitter RvT Koepel Zorgcoöperaties Zuid Nederland en bestuurslid van Nederland Zorgt Voor Elkaar (NLZVE) vertelt je samen met dorpsondersteuner Ellen Jacobs meer.
(14) Lief & Leedstraten (VOL)
In Lief & Leedstraten letten mensen op elkaar. Het concept Lief & Leedstraat is tien jaar geleden ontwikkeld door de Stichting Opzoomer Mee Rotterdam. In Rotterdam zijn er inmiddels zo'n 900 en buiten Rotterdam al 2.500 in vijftig gemeenten. Het concept is eenvoudig. In iedere straat zijn gangmakers die een startpakket ontvangen en een Lief & Leedpotje beheren. Zij zorgen ervoor dat mensen de aandacht krijgen die ze nodig hebben. Ireen van der Lem en Sofia Visser van Opzoomer Mee delen ervaringen en het materiaal dat ontwikkeld is om zelf aan de gang te gaan.
(15) Samenzorg in Amstelveen
Hoe richt je ouderenzorg anders in om senioren langer gelukkig en gezond thuis te laten wonen en de behoefte aan Wlz-zorg uit te stellen? Gemeente Amstelveen, zorg- en welzijnspartijen als Brentano, Participe en zorgkantoor Zorg en Zekerheid werken samen aan Positieve Gezondheid en wijkgerichte verbinding tussen ouderen. Het doel is senioren in hun eigen wijk te verbinden met elkaar zodat zij langer zelfstandig kunnen blijven wonen en meedoen. Sabine Megens-de Meza (On(t)roerend Goed) en Monique Engelsma (gemeente Amstelveen) vertellen welke effectieve interventies ontwikkeld zijn en jou ook kunnen helpen.
(16) Stadsveteraan, woonconcept voor senioren
AM ontwikkelt nieuwe woonconcepten voor senioren in het kader van haar visie voor zorgzame buurten. In Amsterdam is het concept Stadsveteraan gerealiseerd. Iets kleiner wonen maar heel veel collectieve binnen- en buitenruimten voor activiteiten, kunst, cultuur, samen eten, tuinieren et cetera. In de garage staan deelauto’s. Stadsveteraan 020 kent ook ‘Friendswoningen’. Het complex is zo opgezet dat het spontane ontmoetingen stimuleert en vitaliteit bevordert. Stadsveteraan is een van de vele voorbeelden tijdens deze kennissessie. Kom luisteren naar Anneke Speelman en Lars Drijvers van AM.
(17) Thuishuisprojecten: samen bouwen aan een betrokken buurt (VOL) (let op: deze sessie start op het kennisplein bij de Thuisbus)
Ontdek hoe Thuishuisprojecten bijdragen aan een zorgzame buurt. Lotte Ruyten, vrijwilligerscoördinator van Thuishuisproject Woerden, deelt haar ervaringen en inzichten over het creëren van gemeenschappen waar ouderen zich thuis voelen en ondersteund worden. Maak kennis met de Thuisbus, Automaatje, Thuishuis en Thuisbezoek. Laat je inspireren en leer hoe je zelf kunt bijdragen aan een hechte en betrokken buurt. Let op: deze sessie vindt plaats op het kennisplein bij de Thuisbus.
(18) Thuisplusflat: waar wonen, zorg en welzijn samen komen
Lenneke Noordam (manager klant en wonen bij MaasWonen) en Carina Segers en Stanley van der Kuil (beiden Product Owner SociaalHart van zorgaanbieder Laurens) vertellen vanuit hun eigen rol over de Thuisplusflat en over de samenwerking. Wat is een Thuisplusflat? Hoe komen de werelden van wonen, welzijn en zorg samen? Hoe en wanneer betrek je bewoners? Hoe kun je gemeenschappen opbouwen? Hoe worden ontmoetingsruimtes gebruikt? Wat kunnen we leren van de ervaringen van anderen, zoals van SociaalHart in Barendrecht? Allemaal actuele vragen waar jij ongetwijfeld mee bezig bent en antwoord op wilt.
(19) Van gemeente naar gemeenschappen
In ’s-Hertogenbosch versterkt de gemeente de kracht - die er is - van actieve inwoners met de beweging #vaniknaarwij. Dat vraagt ook het ‘verbouwen’ van gedrag en werkwijzen van de gemeente zelf. Een interactieve workshop over buurtkamers, een warm welkomstcadeau en een gemeente die van mammoettanker naar kleine bootjes beweegt. Bart Eigeman, programmaleider beweging #vaniknaarwij en Wieke Wijnen als sociaal ondernemer betrokken bij het faciliteren van buurtkamers, laten zien hoe het kan werken.
(20) Voorzorgcirkels
Voorzorgcirkels dragen bij aan een hechtere gemeenschap. Een helpende hand bieden aan je buren zorgt niet alleen voor meer verbondenheid en minder eenzaamheid, maar verlaagt ook de druk op mantelzorgers en de formele zorg. Het is geen ingewikkeld beleid dat moet worden ‘uitgerold’. Het is een eenvoudige keuze vanuit je hart - je kunt er morgen al mee beginnen in je eigen straat! Annemarie van de Wal en Vera Jansweijer projectleiders voorzorgcirkel van Nederland Zorgt Voor Elkaar vertellen wat voorzorgcirkels precies zijn, waarom ze zo belangrijk zijn en hoe je zelf aan de slag kunt.
(21) WijdeWijk (VOL)
Bij WijdeWijk draait alles om het creëren van een hechte gemeenschap waarin buurtbewoners elkaar leren kennen en ondersteunen. Met een laagdrempelige ontmoetingsplek, de inzet van hosts en een community-app brengt WijdeWijk mensen bij elkaar. Het initiatief groeit snel en is inmiddels actief in onder andere Haarlem, Nijkerk en Vlaardingen. Initiatiefneemster Marian Euverman legt uit hoe het werkt in Haarlem, wat de lessen tot nu toe zijn, wat we zien gebeuren en wat we terughoren van wijkbewoners. Anne van Grinsven van Woonzorg Nederland vertelt meer over de motieven waarom Woonzorg Nederland en Kennemerhart dit willen doen en ondersteunen.
(22) Wooncoöperatie De BinnenHaven: wonen in een hedendaags hofje
Wooncoöperatie De BinnenHaven in Almere is opgericht als een burgerinitiatief. Er komen 90 appartementen voor alle leeftijdscategorieën en een Vriendenhuis voor 10 vrienden met een beperking. Daarnaast zijn er gezamenlijke voorzieningen, zoals een tuin en een grote keuken. De leden van de coöperatie zijn zelfwerkzaam en intensief betrokken bij het hele bouwproces. De BinnenHaven werkt aan sociale duurzaamheid, maar is ook duurzaam in energie en materiaalgebruik. Hans van Bragt en Ym de Roos van De Binnenhaven delen hun kennis.
(23) Woonservicegebied Ede
In de wijk Veldhuizen in Ede werken zorgorganisatie Vilente, corporatie Woonstede en welzijnsorganisatie Malkander samen aan een woonservicegebied waar ouderen zo lang en zo prettig mogelijk zelfstandig kunnen blijven wonen. Ton Poos, voorzitter van de raad van bestuur van Vilente, Marco de Wilde, bestuurder van Woonstede en Marije Eillebrecht, directeur-bestuurder van Malkander vertellen hoe ze samen zorgen voor passende huisvesting, goede ondersteuning en zorg.
(24) Zorgzame buurt Papendrecht; bouwen aan betrokkenheid (VOL)
In Papendrecht bouwt Woonkracht10 aan een ‘zorgzame buurt’. Gemeente, zorg- en welzijnspartijen trekken samen op, maar een buurt kan alleen een zorgzaam worden als nieuwe bewoners daarin leidend zijn. Een jaar voor de oplevering zijn doelgroepen bepaald, woningen geadverteerd en de nieuwe bewoners geselecteerd, mede op basis van hun persoonlijke motivatie. De participatie is begonnen voordat de sleutels zijn uitgereikt. Anne Slegtenhorst, projectmanager en Erwin Zwijnenburg, bestuurder bij Woonkracht10, delen hun ervaringen.
(25) Zorgzame buurt West-Brabant (VOL)
Thuiszorg West-Brabant (TWB) en welzijnsorganisatie WijZijn werken aan Zorgzame Buurt West-Brabant. Zij ondersteunen inwoners om samen krachtige netwerken dichtbij de bewoners te maken. Bewoners bepalen zelf wat zij nodig hebben en ontwikkelen zelf de initiatieven. Danny Garland en Paul Mutsers beide kwartiermakers vanuit respectievelijk WijZijn en TWB delen hun geleerde lessen en geven tips.
(26) Zorgzame straten in Antwerpen
Koen Kuylen spant zich al vier jaar lang voor zorgzame straten in Antwerpen. Er zijn inmiddels al veertig straten die zich ‘zorgzame straten’ noemen. Het gaat erom wederzijdse steun voor en door buurtbewoners te versterken. Ook heeft hij het initiatief genomen tot Zorgzame Handelaren; kleine winkeliers die op hun klanten uit de buurt letten. Maak kennis met deze sympathieke voorvechter van het kleine helpen.
Thuis in de wijk wordt ondersteund door ActiZ, Aedes, de ministeries van VRO en VWS en Zorgverzekeraars Nederland.
